پرده اول:
مدت زمانی در پروژهای در محلههای تهران با هدف افزایش مشارکتهای مردمی فعالیت میکردم. هدف پروژه این بود که کاری کنیم که مردم در امور مربوط به محلهشون مشارکت کنند. به این خاطر به محلههای زیادی رفت و آمد کردم، با افراد زیادی از نوجوان گرفته تا جوان، بزرگسال و سالمند صحبت کردم تا بتوانم علت اینکه چرا آنها در کارهای مربوط به محله خود فعال نیستند را پیدا کنم و راه حلی برای این مسئله پیدا کنم. این رفت و آمدها باعث شد بفهمم یکی از دلایلی که چرا مردم فعال نیستن، نداشتن امید، انگیزه و در کل نبود حس و حال خوب به واسطه مسائل مختلفی است که در کشور وجود داره، مانند مشکلات اقتصادی و اجتماعی. این مشکلات برای قشر سالمند خیلی بیشتر احساس میشد.
در نهایت به این نتیجه رسیدم اگر بخوام کاری کنم که مشارکت مردم در محلههای خودشون بیشتر بشه، اول باید حال خوب، انگیزه و امید داشته باشند. چیزهایی که در فضای حال حاضرِ کشور وجود نداره. بنابراین مسئلهام این شد چه کاری انجام دهم که حال مردم خوب بشه؟ چطوری میتوان مردم محله را به دورهم جمع کرد؟ چه کارهایی میتوان انجام داد که ارتباط خوبی بین آنها شکل بگیره؟
پرده دوم:
من اهل سفر هستم و تا الان به نقاط مختلف ایران و چند کشور سفر کردم. در حوزه گردشگری با موضوعی بنام گردشگری غذا یا فود توریسم آشنا شدم. بعضی از کشورهای جهان با معرفی خودشون، آداب و رسوم، تاریخ و فرهنگشون از طریق آشپزی و غذاهاشون چقدر در جذب توریست و ایجاد درآمد برای مردمشون موفق بودند و همین طور به حفظ دستور غذاهای سنتیشون و اینکه به فراموشی سپرده نشن، کمک کردن.
موضوع آنقدر برای من جذاب بود شروع به مطالعه درباره گردشگری غذا کردم و اینکه چه کارهایی میتوان در این حوزه انجام داد. ما در حوزه غذا، آشپزی، آداب و رسومی که حول آن وجود دارد، بسیار غنی هستیم. متاسفانه شرایطی که امروز در کشور وجود دارد باعث شده به سمت فراموش شدن برند. دستور غذاهایی که مادربزرگها و مادرهای ما میدانند و هر کدومشون داستانهایی دارد، اما نسلهای دیگر نمیدانند و در حال فراموش شدن هستند.
به کنفرانسی با موضوع گردشگری غذا در شهر بانکوک در کشور تایلند رفتم و با تجربیات کشورهای دیگر در این حوزه آشنا شدم. در کنفرانس ما را به تورهایی در شهر بانکوک بردند که برای محلههای شهر بانکوک طراحی شده بود. ما را به آن محلهها بردند و داستانهای آن محلهها را برای ما گفتند. بعد از گشت و گذار در محلهها، به جایی رسیدیم که تعدادی خانم سالمند غذای تایلندی درست میکردند و به ما آشپزی تایلندی یاد میدادند. برای ما حرف میزدند، از خودشون و داستانهاشون میگفتند. بعد ما آن غذا را درست میکردیم و چون بار اولمون بود که آن غذا را درست میکردیم، اشتباه میکردیم و مادربزرگها اشتباههای ما را بهمون میگفتند.
نکتهای که برای من بسیار جالب بود، شادی در چهرهی آن مادربزرگها بود. تصور کنید پانزده جوان از کشورهای مختلف به چشمان خانمهای سالمند نگاه میکنند، با اونها حرف میزنند و ازشون یاد میگیرند. آن مادربزرگها چقدر احساس مفید بودن میکنند؟ چقدر خوشحال میشوند که تعدادی جوان به آنها توجه میکنند و آنها براشون حرف میزنند و ازشون یاد میگیرند؟ خوب، از چهرههاشون مشخص بود، خیلی زیاد.
برای من بسیار جالب بود که نهادهای مردمی شهر تایلند با طراحی چنین تورها و رویدادهایی هم باعث خوشحالی سالمندان میشدند، هم برای آنها ایجاد درآمد میکردند، هم برای ما توریستها تجربه متفاوت و خاصی را ایجاد میکردند و هم از طریق غذا و آشپزی، تایلند، آداب رسوم و فرهنگش را به ما معرفی میکردند. این نهادها فضایی را فراهم میکردند که آن سالمندان با ما حرف بزنند و داستان خودشون را به ما بگن.
وقتی شما داستانی از خودت یا تجربیاتی که در زندگی داشتی، را برای کسانی تعریف میکنی و آدمها به شما توجه و گوش میکنند، هم شما و هم اون آدمها حس خوبی را پیدا میکنید. بیان داستانها باعث میشه آدمها با هم ارتباط برقرار و با هم گفت و گو کنن. داستانسرایی بهونهی خوبی برای تعامل مردم با همدیگر هستش.
خوب اینجا بود که اون راهکاری که در پرده اول گفتم به دنبالش بودم را پیدا کردم. آن این بود که کاری کنم که آدمها به دور هم جمع بشن و برای هم داستان بگن. در ایران فرهنگ خیلی خیلی جالبی داریم که آدمها را به دور هم جمع میکنه و باعث میشه با هم حرف بزنند، برای هم داستان بگن و تعامل خوبی داشته باشند. و اون چیزی نیست جز سفره. وقتی سفرهی غذا انداخته میشه، افراد به دور اون جمع میشن و با هم حرف میزنند.
هر کسی داستانی داره. هر کسی مسیری متفاوتی را در زندگی طی کرده و تجربههای زیادی را بدست آورده که میتونه برای دیگران جذاب باشه و یادگیری داشته باشه. ما در بخشی از این پروژه قصد داریم به روایت داستان آدمها بپردازیم.
ایرانیان به هر مناسبتی سفره میانداختند، سفرههای مهمانی، سفره هفتسین، سفره شب یلدا، سفره عقد و … . سفره ایرانی در هر جایی باعث میشود افراد در کنار یک سفره بنشینند، در کنار هم غذا بخورند، با هم حرف بزنند، حتی اگر با هم اختلاف داشته باشند و یا هم عقیده نباشند.
در کشور زیبامون ایران به خاطر تنوع اقلیم و تنوع قومها، از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب ایران، فرهنگ غذایی مختلف، سنتها، جشنها، آیینها و مراسمهایی داشتیم و داریم که باعث جمع شدن آدمها به دورِ هم میشود. امیدواریم در آینده بتونیم در مورد آنها تحقیق و مطالعه کنیم و رویدادهایی را تعریف کنیم.
در محلههای شهری در دیگر کشورها برنامههایی میذارن و مردم اون محله را به دور هم جمع میکنند تا داستانهاشون را برای هم بگن. وقتی آدمها داستانشون را برای کسی تعریف میکنند و عدهای هم به اونها گوش میدهند، براشون حس خوبی ایجاد میشه.
به همین خاطر پروژههای رو با هدف به اشتراک گذاشتن داستان آدمها تعریف کردم و اسمش رو هم داستانهای سفره گذاشتم.
ماموریتمون: جمع کردن آدمها به دورِ هم و شنیدن داستانهایشان
Our Mission: Bring People Together and Listen to Their Stories
پروژه فعلی ما:
- معرفی و روایت داستان آدمهایی که فعالیتهای مفید و تاثیرگذاری را انجام میدهند، سبک زندگی فعالی دارن و بیان تجربههاشون و مسیری که در زندگی طی کردن
پروژههایی که در صورت فراهم شدن شرایط علاقمندیم در آینده انجام بدهیم:
- گفتوگو با نسل قدیم به ویژه مادربزرگها، پدربزرگها و مادران ایران زمین، ثبت داستانها، تجربههاشون و تولید محتواهای ویدیویی، تصویری، صوتی و متنی در مورد آنها.
- پژوهش و مطالعه در مورد غذاهای بومی-محلی، فرهنگ غذایی ایرانی و دیگر کشورهای جهان، آداب و رسوم، مراسمها، آیینها و جشنهایی که باعث جمع شدن آدمها به دور هم میشده است.
- طراحی و راه اندازی باشگاه داستانسرایی و اجرای برنامهها و رویدادهای داستانسرایی با هدف جمع شدن آدمها به دور هم، به اشتراک گذاری داستانها و تجربیاتشون.
خوشحال میشیم ما را در طی کردن این مسیر کمک کنید و اگر نظر، ایده و پیشنهادی داشتید، برای ما به ایمیل زیر بفرستید. همین طور اگر در مورد فرهنگ غذایی، غذاهای بومی و محلی ایران و دیگر کشورها، رویدادها، آیینها، جشنها، مراسمهای محلی و سنتی که باعث جمع شدن آدمها میشده است، اطلاعاتی داشتید، ممنون میشیم برای ما پیام بفرستید. اگر آدمهایی را میشناسید که داستان جذاب و تاثیرگذاری دارند، حتما به ما معرفی کنید.
همچنین اگر تمایل داشتید، خوشحال میشیم ما را برای انجام پروژهها کمک کنید و حمایتهای مالی داشته باشید. انجام چنین پروژههایی در ایران با توجه به شرایط بد اقتصادی سخت و پرهزینه است.
Email: sofrehstories@gmail.com